Heart attack (wadne istaag)!

 

Waa maxay Waddne Istaagu?

Waddne istaagu waa xaalad degdeg ah oo ku timaadda marka dhiiggu si fiican u gaari waayo muruqa wadnaha, taasoo keenta dhaawac halis ah  oo ay adagtay soo noqoshadiisu . 

Sababta ugu badan waa xidhitaanka halbowlaha wadnaha oo ay keento dux ( dufan )  ama xinjiro dhiig oo gufeeya.

⚠️ Waxyaabaha Keena

•  Cadaadis dhiig oo sare u kaca (hypertension)

•  Sonkorow dhiiga (diabetes).

•  Sigaar cabid.

•  Cunto dufan badan leh iyo milix badan

•  Jimicsi la’aan.

•  Culayska jidhka (obesity).

•  Stress joogto ah.

•  Dhiig subagowga (high cholesterol)

# wadnne xanuune lagu dhasho oo soo baxa da,da dhexe . 

🌍 Saameynta Caalamka & Geeska Afrika

•  Dunida waxaa sanadkii 2022 ku dhintay 19.8 milyan qof oo wadne xanuun la xiriira.

•  In ka badan 75% dhimashada wadne xanuunka waxay ka dhacdaa dalalka dakhliga hoose iyo dhexe.

•  Geeska Afrika, wadda istaagu waa mid sii kordhaya sababo la xiriira:

•  Kororka sonkorowga iyo cadaadiska dhiigga

•  Cunto aan caafimaad lahayn iyo jimicsi la’aan

•  Daaweyn iyo qalab caafimaad oo xaddidan

🛡️ Ka Hortagga

•  Cunto caafimaad leh: khudaar, miraha, kalluunka, iyo saliidaha dabiiciga ah

•  Jimicsi joogto ah: ugu yaraan 30 daqiiqo maalintii

•  Ka fogaanshaha sigaarka iyo khamriga

•  La socodka cadaadiska dhiigga iyo sonkorta

•  Yareynta stress-ka iyo hurdo kugu filan inaad seexato 

🏥 Daaweynta Marka uu Dhaco

•  Degdeg u wac ambalaas ama u tag xarun caafimaad

•  Daaweynta waxaa ka mid ah:

•  Aspirin si loo yareeyo xinjirowga

•  Nitroglycerin si loo furo halbowlayaasha

•  Daawooyinka cholesterol-ka iyo cadaadiska dhiigga

•  Qalliinka halbowlaha (angioplasty ama stent) haddii ay suurtagal tahay

👥 Talooyin Guud oo Bulshada ah:

# garoomadda ciyaaraha waa in ay yaalaan qalabka ( AED) ee loo isticmaalo waddna istaaaga deg-dega sidoo kalena la baraa habka loo bad baadiyo qofka galla xaalada noocan oo kale ah (CPR)

 

•  Wacyigelin caafimaad: Bar bulshooyinka khatarta iyo calaamadaha waddne istaaga

•  Tababar shaqaalaha caafimaadka: Si loo ogaado loona daweeyo xaaladaha degdegga ah

•  Kor u qaad helitaanka daawooyinka aasaasiga ah sida aspirin iyo beta-blockers

•  Iskaashi NGO iyo hay’adaha caalamiga ah si loo helo qalab iyo tababar.

Nouh Botan